Zwyczaje Bożonarodzeniowe w Polsce i na świecie
Co kraj to obyczaj. Święta Bożego Narodzenia są uroczyście obchodzone zarówno w Polsce, jak i w całym, nie tylko chrześcijańskim, świecie od IV w. n.e. Czy zastanawialiście się kiedykolwiek, jak święta Bożego Narodzenia obchodzą mieszkańcy reszty świata i czy te sposoby bardzo różnią od polskich? Czarownica, zły gwiazdor czy uśmiechnięty kawałek drewna też mogą kojarzyć się z gwiazdką. Poznaj zwyczaje związane z Bożym Narodzeniem w wybranych krajach. Sprawdziliśmy, jak wygląda Boże Narodzenie w naszym rodzimym kraju, Niemczech, Hiszpanii, we Włoszech, w Brazylii i we Francji.
POLSKA
W Polsce są to święta rodzinne. Rozpoczynają się od wigilijnego spotkania w rodzinnym gronie, w trakcie którego zwyczajowo serwowanych jest dwanaście potraw, a przy stole nie może zabraknąć dodatkowego nakrycia dla niespodziewanego gościa. Pod obrusem ukryte jest sianko, a pod choinką leżą prezenty, na które z niecierpliwością czekają wszyscy, nie tylko najmłodsi. Wigilię rozpoczyna czytanie fragmentu Pisma Św. dotyczącego narodzin Jezusa, modlitwa, łamanie się opłatkiem oraz składanie życzeń. Potem następuje wspólny posiłek – zestaw dań może być różny, ale podstawą są dania postne: zupa grzybowa lub barszcz z uszkami, koniecznie ryby (króluje karp), pierogi, kluski z makiem. W zależności od regionu Polski podaje się kutię, makówki, moczkę czy siemieniotkę. Tradycyjnie bez mięsa i alkoholu, ale z kompotem z suszonych owoców. Wspólne śpiewanie kolęd i w końcu pasterka!
NIEMCY
Już okres przedświąteczny w Niemczech jest ważny w tradycji świąt Bożego Narodzenia. Wiesza się w domach kalendarze adwentowe z odsłanianymi okienkami, zawierającymi niespodzianki. Na drzwiach wiesza się wieńce adwentowe. Bardzo popularne są tutaj jarmarki świąteczne. To w Niemczech w XVIII w. zrodził się zwyczaj dekorowania choinki w domu w czasie Bożego Narodzenia. Dodatkowo stawia się żłóbek lub stajenkę. Wieczerza wigilijna zarówno u katolików, jak i protestantów nie jest tak bogata jak w Polsce i nie ma postu. Bardziej uroczysty jest świąteczny obiad – a tu pieczona polska gęś! Przysmakiem jest bakaliowe ciasto w formie becika z niemowlęciem. Prezenty przekazuje się po obiedzie.
FRANCJA
Święta Bożego Narodzenia to ukoronowanie całego roku. Okres przedświąteczny nie jest obchodzony. 1 grudnia obdarowuje się dzieci kalendarzami adwentowymi z małymi upominkami. Wigilia to dzień pracy. Wieczorem zasiada się do uroczystej kolacji. Zdarza się jeszcze gdzieniegdzie zwyczaj łamania się chlebem. Jest to trzynaście bochenków – największy symbolizuje Jezusa, pozostałe apostołów. Po świętach rozdaje się je potrzebującym. W Wigilię dzieci pozostawiają swoje buty, aby Święty Mikołaj włożył w nie prezenty. Potrawy są różne w zależności od regionu Francji, są to ostrygi, pieczona gęś lub indyk. Po kolacji deser – rolada w kształcie gałęzi polana czekoladą. Wystawia się też na dworze zapalone świece, na wypadek gdyby przechodziła tamtędy Matka Boża.
HISZPANIA
Hiszpanie kolację wigilijną spędzają w gronie rodziny. Wigilia zaczyna się u nich dopiero po pasterce, właśnie wtedy wszyscy zbierają się wokół stołu przy uroczystej kolacji. Hiszpanie, zamiast opłatkiem, dzielą się chałwą. Dania różnią się w zależności od regionu – w środkowej Hiszpanii jest to pieczone prosię lub jagnięcina, na południu i w Andaluzji – indyk, a na wybrzeżu – owoce morza i ryby. Na deser nie może zabraknąć cava – hiszpańskiego szampana, migdałowego słodkiego deseru przypominającego chałwę – turron, świątecznych ciasteczek – polvorones, marcepana ani orzechów. Gdy Hiszpanie odejdą od wigilijnego stołu, wychodzą na udekorowane ulice, składając sobie nawzajem życzenia, śpiewając i tańcząc. O północy wiele osób udaje się do kościoła na tzw. mszę kogucią. Nazwa wiąże się z legendą, że kogut jako pierwszy zaanonsował światu swoim pianiem narodziny Jezusa. Uśmiechnięty kawałek drewna – to brzmi dziwnie, ale taka jest bożonarodzeniowa tradycja. Hiszpanie kupują takie drewno, w środku puste. Ten środek napełnia się słodyczami, które zjada się podczas świąt.
WŁOCHY
Świętowanie Bożego Narodzenia we Włoszech rozpoczyna się już w pierwszą niedzielę Adwentu, czyli cztery niedziele przed Wigilią. Włosi organizują wówczas jarmarki świąteczne, puszczają fajerwerki i bawią się przy głośnej muzyce. Niektórzy ubierają choinkę, chociaż bardziej popularne jest tu budowanie szopki bożonarodzeniowej. W Rzymie w wigilijny wieczór na placu Świętego Piotra uroczyście odsłaniana jest tradycyjna szopka. To zwyczaj wprowadzony przez papieża Jana Pawła II w 1982 roku. Podczas Wigilii wśród głównych dań są ciasta z orzechami. Zamiast Mikołaja jest tutaj befana – to czarownica, która, jak legenda głosi, co roku w Boże Narodzenie szuka Jezuska. Odwiedza ona każdy dom, dlatego mali Włosi zostawiają dla niej smakołyki przygotowane na świąteczny stół. W zamian dzieci dostają od niej upominki.
BRAZYLIA
W Brazylii 25 grudnia jest dniem wolnym od pracy. Mimo gorącego klimatu, Brazylijczycy lubią dekorować swoje domy nawiązując do bardziej śnieżnej pogody. Najważniejsza jest jednak Wigilia, podczas której w rodzinnym gronie je się rozmaite potrawy, w tym francuskie tosty nazywane w Brazylii „rabanada„. Najważniejsze potrawy wigilijne to indyk, pieczone kasztany, orzechy, suszone owoce i ciasta. Po kolacji rodzina wymienia się prezentami. Poza tym wiele rodzin chętnie dzieli się prezentami oraz wspólnie wychodzi na msze. Brazylijczycy przywiązują dużą wagę do celebracji świąt. Przed Bożym Narodzeniem w domach pojawiają się sztuczne choinki i duża liczba lampek. Na jeziorze Rodrigo de Freitas w Rio de Janeiro od lat jest ustawiana największa na świecie pływająca choinka. W trakcie mszy często są odgrywane przedstawienia związane z narodzinami Jezusa. Dziewięć dni przed świętami Brazylijczycy przygotowują się przez biblię, a później każdy, kto w tej nowennie uczestniczył, przynosi do kościoła dary, które są następnie rozdawane.
Podsumowując w każdym kraju tradycje i zwyczaje świąteczne są nieco inne. Jak świat długi i szeroki, tak w różnych krajach kultywowane są najrozmaitsze tradycje świąteczne. Podczas Bożego Narodzenia spożywa się inne potrawy, inaczej spędza się wolny czas i inni święci roznoszą podarki. Ale jedno łączy wszystkich, niezależnie od szerokości geograficznej – chęć przebywania w gronie najbliższych. Ważne jest, by niezależnie od kultury, pochodzenia i obchodzonych tradycji, okazać w tych dniach dobro i chęć pomocy. By szanować się nawzajem i być życzliwym w stosunku do innych. Mimo tego, że świąteczne zwyczaje w różnych krajach chrześcijańskich, znacznie różnią się od siebie, to Boże Narodzenie jest szczęśliwym czasem dla wszystkich.
Na koniec życzymy w imieniu całej redakcji MySugardaddy Świąt w trakcie, których będziecie celebrowali swoje rodzinne tradycje, gdyż jest to niesamowicie ważne i budujące atmosferę.
